Eus­ka­ra egoe­ra larrian zer­bitzu publi­koe­tan – LAB

Nafa­rroa­ko Gober­nuak sin­di­ka­tue­kin «zir­kui­tu ele­bi­du­nak» sina­tu zituen 94 urtean, ala­bai­na akor­dio hau behin ere eta admi­nis­tra­zioa­ren ezein ata­le­tan ere ez da bete. Orain ara­zoa asko­zaz ere larria­goa da, izan ere lehen boron­da­te eza­ga­tik ez zen betetzen, eta orain aitza­kia mer­kea dute, izan ere gas­tu publi­koa­ren murriz­ke­ta­ren hari­ra eus­kal­dun­tze­ra bide­ra­tu­ta dau­den diru par­ti­dak bide­ga­be murriz­ten ari baitira.

Azken urtee­ta­ko Hez­kun­tza­ko eus­ka­raz­ko lerroe­ta­ko matri­ku­la­zioa­ren alde­ko bila­kae­rak, eta lerro hauen egun­go nagu­si­ta­su­nak ume eta jen­de gaz­te eus­kal­du­nen ugal­tzea eka­rri badu ere honek ez du eus­ka­ra bete­ki­zun­tzat duten pla­zen gehi­kun­tza­rik eka­rri ezta gutxie­ne­kotzat jo genitza­keen zer­bitzue­tan ere, hala nola pedia­tria, larrial­diak, informazioa, …

Osa­ki­detza­ri dago­kio­nez esan zuzen­da­ritzak eus­ka­ra pla­na bul­tzatze­ko kon­pro­mi­so­rik ez due­la ager­tu, eta adie­ra­zi dute­la kali­ta­tea neur­tzean ez dute­la eus­ka­ra eba­lua­tu­ko. Hala, eus­ka­ra nor­ma­li­zatze­ko tres­na bat gal­du­ko da, bes­teak bes­te, Osa­ki­detza­ko era­kun­deek ez bai­tu­te kon­tu­rik eman behar­ko eus­ka­ra­ri buruz egi­ten dute­naz edo egi­ten ez dutenaz.
Bes­tal­de, Osa­ki­detzan eus­ka­ra ikas­te­ko libe­ra­tuen kopu­rua %25 jaitsi dute. Iaz­ko urrian Osa­ki­detza­ko 231 lan­gi­lek har­tu zuten libe­ra­zioa lane­tik, eus­ka­ra ikas­te­ko. Aur­ten­go urrian 173 lan­gi­le izan­go dira, nahiz eta Osa­ki­detzak horiek baino eskae­ra gehia­go jaso dituen.

Gau­zak hone­la, eta eus­ka­raz hitz egi­te­ko esku­bi­dea egi­ka­ri­tu nahi izan duten hain­bat per­tso­nak pai­ra­tu behar izan dituz­ten momen­tu des­atse­gi­nak iku­si­ta, argi dago eskal­du­nak biga­rren mai­la­ko hiri­tar gisa tra­tatzen gaituztela.

Osa­sun­bi­dean zein Osa­ki­detzan lane­ra sar­tze­ko pro­ze­du­re­tan, eta pro­mo­zio­ra­ko pro­ze­du­ra­tan eus­kal­du­nok kaltetuta

Hain­bat admi­nis­tra­zio­tan lane­ra sar­tze­ko ira­ga­rri berri dituz­ten zen­bait opo­si­zio edo lan pol­t­sa osatze­ko deial­diak eus­kal­du­non hiz­kun­tza esku­bi­deen kal­te­tan egin dira: Osa­ki­detzan eus­kal­du­nei tema­rioak askoz ere beran­dua­go bida­li izan zaiz­kie (kasu batzue­tan ezta azter­ke­ta­ra­ko garaiz ere ez).

Osa­sun­bi­dean eus­kal­du­nei lekual­datzeak eta pro­mo­zioa lan­pos­tu jakin batzue­ta­ra muga­tu egi­ten zaiz­kie, eus­kal­du­nak iza­tea­ga­tik ere­mu eus­kal­du­nean dau­den larrial­die­ta­ko neka­zal zer­bitzu­ko medi­ku eta eri­zain lan­pos­tue­ta­ra baino ezin dute pro­mo­zio­rik egin. (Egun sen­ten­tzia bat dago hau legez kan­po­koa dela esa­ten duena).

Osa­ki­detzan derri­gor­ta­sun data agor­tua duten lan­pos­tue­tan, aldi bate­ra­ko kon­tra­ta­zioak (ordez­ka­pe­nak, …) hiz­kuntz eska­ki­zu­na­ren bete­ki­zu­na eska­tu gabe egi­ten dira.

Osa­sun­bi­dean eus­ka­ra atze­rri­ko hiz­kun­tzen esta­tus berean koka­tua dago

Osa­sun­bi­dean eus­ka­rak Euro­pa­ko gai­ne­ra­ko hiz­kun­tzek beza­la pun­tua­tu ohi du opo­si­zioa prozesuetan.
Legez ere­mu ez eus­kal­du­nean eus­ka­rak Euro­pa­ko hiz­kun­tzek bes­te pun­tuatzen du, ere­mu eus­kal­du­nean bes­te hiz­kun­tza euro­pa­rrak baino %10 gehia­go balo­ra­tu dai­te­ke eta ere­mu mis­toan %6 gehia­go balo­ra­tu dai­te­ke, bai­na esan beza­la prak­ti­kan ere­mu guz­tie­tan eus­ka­ra eta Euro­pa­ko atze­rri­ko hiz­kun­tzak ber­din balo­ra­tu ohi dituzte.