2016ko aurre­kon­tuen ira­kur­ke­ta kri­ti­ko bat pres­ta­zio sozia­len arloan

AURREKONTUAK, KAPITALISMOAREN ALDEKO POLITIKA EKONOMIKOAREN TRESNA, ABERASTASUNAREN KONTZENTRAZIOA ETA POBREZIAREN HEDAPENA AREAGOTUZ

Eus­ko Jaur­la­ritzak argi­ta­ratzen duen Pobre­zia eta ezber­din­ta­sun sozia­len inkes­ta­tik, bes­te hain­bat gau­zen artean, errea­li­ta­tea nahi­ko ondo iru­di­katzen duten 2 ondo­rio ate­ra ditza­ke­gu. Alde bate­tik diru sarre­ren bana­ke­tan des­ber­din­ta­su­nak antze­ma­ten dire­la esa­ten digu­te, kon­trae­san­ko­rrak diren pro­ze­su bate­ra­tuak nabar­men­duz: behe­ranz­ko nora­bi­dean doan herri­ta­rron zati bat, eta “ongi­za­te osoa” beza­la defi­nitzen den poloa­ren gora­ko nora­bi­dean bes­tea (…) bes­tal­de Euro­pa hegoal­de­ko herrial­dee­tan kri­sia­ren era­gi­na bere­zi­ki gor­di­na­goa izan dene­tan, Euro­par tes­tuin­gu­ruan alde­ratzen diren adie­raz­leek Hego Eus­kal Herria­ren koka­pe­na­ren narria­du­ra era­kus­ten dute.

Kapi­ta­lis­moa batez ere pola­ri­za­zioa bai­ta, alde bate­tik, abe­ras­ta­su­na­ren kon­tzen­tra­zioa, segur­ta­su­na eta kon­tsu­moa mun­du­ko abe­ras­ta­su­na­ren %83 aren jabe den %10eko biz­tan­le­ria horren­tzat eta bes­te­tik lan­ga­be­zia, pre­ka­rie­ta­tea, mise­ria pen­tsioak eta osa­su­na, hez­kun­tza zein oina­rriz­ko eli­ka­du­ra­ra­ko zail­ta­su­na …pobre­zia azken finean. Kon­tra­ra, kri­si garaian ere gora egin duten kapi­tal erren­ten igoe­ra. Ara­ba, Biz­kaia eta Gipuz­koa­ko biz­tan­le­ria­ren %1,67ak, abe­ras­ta­su­na­ren %44,78aren jabe dira. Bitar­tean 200.000 per­tso­na dau­de lan­ga­be­zian, herri­ta­rron %8a hila­be­te­ko 500eurotik behe­ra­ko diru sarre­re­kin bizi dira, eta %36,33a pobre­zia­ren muga­ren azpian kokatzen dira (BPG per capi­ta­ren %37,5). Ema­ku­meon kasuan egoe­ra laz­ga­rria­goa da duda­rik gabe, 5 ema­ku­me bizi bai­ti­ra pobre­zia egoe­re­tan egoe­ra ber­di­nean bizi den gizon bakoitzeko.

Kri­sia kon­pon­tze­ra zeto­zen murriz­ke­tak, kon­pon­tze­tik urrun, abe­rats eta pobreen arte­ko des­ber­din­ta­su­na han­di­tu iza­na dute ondo­rio nagu­si. Lan mer­ka­tua­ren pre­ka­ri­za­zio izu­ga­rria, gero eta naba­ria­goa den babes sozial hutsa­la, onda­re eta zer­bitzu publi­koen pri­ba­ti­za­zioek, gero eta indar­tsua­goa den pre­ka­ri­za­zio sozia­le­ra gara­matza­te. Guz­ti hau, guz­tiz erre­gre­si­boa den fis­ka­li­ta­tea­ri eta iru­zur fis­ka­la­ri dio­gun tole­ran­tzia altua­ri lotu­ta, aurre­ka­ri­rik gabe­ko abe­ras­ta­su­na­ren kon­tzen­tra­zio mai­le­ta­ra dakarz­ki­gu. Lehen aipa­tu beza­la, Euro­pa hegoal­de­ko herrial­deak iza­nik ondo­rio­rik latze­nak pai­ratzen ari garenak.

Pano­ra­ma oro­ko­rra: Lan­ga­be­zi tasa oso altuak; kon­tra­tu pre­ka­rioak; sol­da­ten pre­ka­ri­za­zioa, Euro­pa­ko LGS (SMI) bataz bes­te­koa­ren oso azpi­tik dagoe­na; behin behi­ne­ko­ta­su­na; par­tzial­ta­su­na; gaur egun lana edu­kitzea ez da pobre­zia­tik ihes egi­te­ko ber­mea, azken kasu hone­tan dau­de Hego Eus­kal Herri­ko herri­ta­rren %35a…Baina pobre­zia etxee­tan mate­ria­li­za­tu egi­ten bada, horren zer­ga­tia, poli­ti­ka publi­koek abe­ras­ta­su­na­ren bir­ba­na­ke­tan duten zere­gi­na ez betetzean datza. Eta honi, aurre­kon­tuen egon­kor­ta­su­na ber­matze­ko neu­rriek, lan­ga­be­zi eta soros­pen lagun­tze­tan eman­da­ko murriz­ke­ta larriak, RGIa esku­ratze­ko neu­rrien gogor­tzea eta 2014az geroz­tik urtez urte­ko azken honen %7aren jaitsie­ra­re­kin bate­ra, babes sozia­le­ra­ko neu­rriak txi­ki­tu egin dira egoe­ra asko oker­tu den garai haue­tan. Gaur egun lagun­tzok, ez dira PIB aren 0,7 fama­tu­ra iriz­ten (Biz­kaia, Ara­ba eta Gipuz­koan %0,65 eta Nafa­rroan %0,54). Aurre­kon­tua erren­ta sozia­la bir­ba­natze­ko tres­na baliotsue­na izan behar­ko litza­te­ke, mer­ka­tua­ren, edo bes­te hitz batez kapi­ta­lis­moa­ren ondo­rioak leun­tze­ko behar­ko luke izan.

Elkar­tzen

http://​www​.elkar​tzen​.org/​i​n​d​e​x​.​p​h​p​/​e​u​/​a​l​b​i​s​t​e​a​k​/​a​b​e​r​a​s​t​a​s​u​n​a​r​e​n​-​b​a​n​a​k​e​t​a​/​a​u​r​r​e​k​o​n​t​u​a​k​/​6​8​-​u​n​a​n​a​l​i​s​i​s​c​r​i​t​i​c​o​d​e​l​o​s​p​r​e​s​u​p​u​e​s​t​o​s​e​n​e​l​a​p​a​r​t​a​d​o​d​e​p​r​e​s​t​a​c​i​o​n​e​s​s​o​c​i​a​les

[wpdm_​package id=74067 template=«5626a56d8b584»]

[wpdm_​package id=74070 template=«5626a56d8b584»]