1938ko aza­roa­ren 9ko gaua kris­tal hautsien gaua edo Kris­tall­nacht ize­na­re­kin da eza­gu­na. Gau har­tan popu­la­zio judua­ren k…

1938ko aza­roa­ren 9ko gaua kris­tal hautsien gaua edo Kris­tall­nacht ize­na­re­kin da eza­gu­na. Gau har­tan popu­la­zio judua­ren kon­tra Ale­ma­nia eta Aus­tria nazia. aurre­ra era­man zuten pogro­moa ger­ta­tu zen. Esta­tu­ko bes­te segur­ta­sun inda­rren artean SAk eta popu­la­zio zibil ale­ma­nia­rrak 8.000 jabetza sakea­tu eta sun­tsi­tu zituz­ten, gutxie­nez 91 per­tso­na erail zituz­ten eta 30.000 judu atxi­lo­tu zituz­ten, ondo­ren hain­bat kon­tzen­tra­zio espa­rrue­ta­da depor­ta­tu zituzten.Hitlerrek eta Goeb­bel­sek eman zuten agin­dua, nahiz eta popu­la­zioa­ren berez­ko erreak­ziotzat ager­tu nahi izan zuten.

1933an ber­tan, naziek bote­rea esku­ra­tu eta gutxi­ra, gober­nua neu­rri anti­se­mi­tak onar­tzen hasi zen: nego­zio juduei boi­kot egi­te­ko deia luza­tu zen, esku­bi­de zibil eta poli­ti­koak mugatzen zituz­ten legeak berre­za­rri zituz­ten (boto esku­bi­dea uka­tu zitzaien; fun­tzio­na­rio postua esku­ratzea gala­ra­zi, eta hez­kun­tza eta aisial­di­ra­ko auke­rak murriz­tu zitzaiz­kien; judu eta judu ez zire­nen arte­ko ezkon­tzak debe­ka­tu ziren; pasa­por­tea ken­du zitzaien).

1938ko urria­ren 28an jato­rri polo­nia­rra zuten juduak Polo­nia­ra depor­ta­tu zituz­ten. Polo­niak ez zituen har­tu nahi izan. Fami­lia horien pre­ka­rie­ta­teak bul­tza­tu zuen Hers­chel Grynsz­pan (Pari­sen bizi zen gaz­te judua) Esta­tu fran­tse­se­ko Enba­xa­da nazi­ko idaz­ka­ria hil­tze­ra. Ger­ta­ka­ri horrek pogro­moa piz­tu zuen. Pogro­mia bera Holo­kaus­toa martxan jar­tze­ko infle­xio pun­tutzat har­tzen da.

Infor­ma­zio gehiago:

Dialnet-LaNocheDeLosCristalesRotosKristallnachtYSusConsecu-5171563

https://es.m.wikipedia.org/wiki/Noche_de_los_Cristales_Rotos

https://www.lavanguardia.com/…/80-aniversario-no…/index.html

Libu­rua: https://​ambi​to​cul​tu​ral​.es/​n​o​c​h​e​-​d​e​-​c​r​i​s​t​a​l​e​s​-​r​o​t​o​s​-​1​7​61/

Bideoa: https://​you​tu​.be/​M​E​-​x​c​H​S​x​myE

HARRO Pla­ta­for­ma SOS Racis­mo Biz­kaia Jon Ando­ni Ruiz

Itu­rria /​Ori­gen