30 urte Mor­lan­se­ko sarraskitik

Mor­lan­se­koa ez da ger­ta­ka­ri iso­la­tua izan, eta kon­ta­ki­zun ofi­zia­lak dioe­na gora­behe­ra, Eus­kal Herri­ko memo­ria his­to­ri­koan gor­de beha­rre­ko sarras­ki hau, Espai­niar eta Fran­tziar Esta­tuek bio­len­tzia­ren bitar­tez inpo­satzen digu­ten gataz­ka­ren isla argia da: ETA­ren jar­due­ra, akatsak-akats eta asmatzeak-asmatze, nazio zapal­duen eta lan­gi­le­ria­ren esku­bi­deak sis­te­ma­ti­ko­ki urratzen dituz­ten odol­za­le horien aur­ka­koa izan da, eta ondo­rioz era­kun­de hone­ta­ko kideak mili­tan­te poli­ti­ko gisa baino ezin ditu­gu ikusi.

Gaur 30 urte betetzen dira Guar­dia Zibi­lak Donos­tia­ko Mor­lans auzo­ko etxe­bi­zitza bat ingu­ra­tu eta barruan zeu­den ETA­ko hiru kideak tiro­ka­tu eta erail zitue­ne­tik. Ordu batzuk lehe­na­go Donos­ti Koman­doa­ren kon­tra­ko ope­ra­zioa hasia zuten. Horren ondo­rioz, 3 erail­da­koez gain, 10 per­tso­na atxi­lo­tu zituz­ten eta bes­te zor­tzik etxe­tik ihes egin behar izan zuten.

Guar­dia Zibi­la­ren ope­ra­zioa Galin­dok eta Rol­da­nek zuzen­du zuten, Feli­pe Gon­za­lez Espai­nia­ko Gober­nu­bu­rua eta Jose Luis Cor­cue­ra Bar­ne Minis­troa zire­la, biak PSOE­koak. Atxi­lo­tu guz­tiak basa­ki tor­tu­ra­tu zituz­ten: elek­tro­doak, bai­nuon­tzia, pol­t­sa, kolpeak…

Mor­lan­sen erail­da­koak Jokin Leun­da, Patxi Itziar eta Iña­ki Orma­za­bal izan ziren. Guar­dia Zibi­la­ren aur­ka 4 ordu­ko tiro­ke­tan eutsi eta gero, des­ar­ma­tu­rik zeu­de­nean eta ondo-ondo­tik jota­ko tiroz erail zituzten.

Ope­ra­zio hone­ta­tik zer­bait azpi­ma­rratze­ko bal­din bada­go, hil­da­koez eta atxi­lo­tu­ta­koez gain, Espai­niar Esta­tua­ren (ez soi­lik PSOE­ren), gerra ziki­na­ren, oku­pa­zio inda­rren, alder­di ins­ti­tu­zio­na­len, epai­leen eta komu­ni­ka­bi­de han­die­nen artean zegoen lotu­ra da. Komu­ni­ka­bi­deek ger­ta­tu­ta­koa­ren ber­tsio ofi­zia­la hedatzen eta defen­datzen zuten bitar­tean, aurre­ko gai­non­tze­ko guz­tiek itxu­ra eta babes lega­la eskai­ni zie­ten mer­tze­na­rio hutsak baino ez diren hil­tzai­le horiei.

Orduan ez komu­ni­ka­bi­deek ezta poli­ti­ka­ri pro­fe­sio­na­lek ere kon­ta­tu ez zute­na, ope­ra­zio horre­tan par­te har­tu zuten Guar­dia Zibi­la­ren bi mer­tze­na­riok azal­du zuten 2018an: «Nik eta­rren (sic) tri­pe­ta­ra tu egi­te­ko pla­ze­ra izan nuen. (…) Horiek dagoe­ne­ko ez ditu Pedro San­che­zek etxe­ra era­man­go, honez­ke­ro ez dute ezta ziza­re­rik izan­go. Zital­ki balaz josi zituz­ten. (…) Begi­ra­tu gabe egi­ten genuen tiro. (…) Hor­me­tan 600 bala kol­pe baino gehia­go zeu­den. (…) Gure kide batzuek eta­rren tri­pak zera­matza­ten boten takoie­tan, hauek haien bula­rre­tan hon­do­ra­tu eta gero».

Mor­lan­se­koa ez da ger­ta­ka­ri iso­la­tua izan, eta kon­ta­ki­zun ofi­zia­lak dioe­na gora­behe­ra, Eus­kal Herri­ko memo­ria his­to­ri­koan gor­de beha­rre­ko sarras­ki hau, Espai­niar eta Fran­tziar Esta­tuek bio­len­tzia­ren bitar­tez inpo­satzen digu­ten gataz­ka­ren isla argia da: ETA­ren jar­due­ra, akatsak-akats eta asmatzeak-asmatze, nazio zapal­duen eta lan­gi­le­ria­ren esku­bi­deak sis­te­ma­ti­ko­ki urratzen dituz­ten odol­za­le horien aur­ka­koa izan da, eta ondo­rioz era­kun­de hone­ta­ko kideak mili­tan­te poli­ti­ko gisa baino ezin ditu­gu ikusi.

Amnis­tia osoa­ren gau­za­pe­na izan­go da mili­tan­te hauen guz­tien aska­ta­su­na zein gure herri eta kla­se sozia­la­ren duin­ta­su­na erres­pe­ta­tua iza­te­ko ber­me baka­rra. Jokin, Patxi eta Iña­ki: duin­ta­sun ere­du zare­te. Herriak ez du egin zizue­te­na barkatuko!